Büyük ve küçük ünlü uyumu kuralı nedir?
Türkçe bir sözcüğün ilk hecesindeki ünlü kalınsa, diğer hecelerdeki ünlüler de kalın olur; ilk hecedeki ünlü inceyse, diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur. Büyük harf uyumunun kuralları [2, 3]: Bizim dilimize yabancı dillerden alınan sözcüklerde büyük harf uyumu aranmaz.
Küçük ünlü uyumu nedir örnek kelimeler?
Küçük ünlü uyumuna uyan kelimeler: Agree, silgi, defter, çağrı, boatwain, yumurta, sürücü, tahta, bayan, çocuk, çilek, ısırık, darbe, şef, kütüphane, yol, cadde, heyecan, iş, vb. Küçük ünlü uyumuna uymayan kelimeler: çamur, armut, yağmur, kabak, toplantı, avuç, umut, horoz, sosyoloji, trapez, vb.
Küçük ünlü uyumu nedir TDK?
Türkçe bir sözcükte, düz ünlüden sonra düz (a, e, ı, i) ünlüler ve yuvarlak ünlüden sonra yuvarlak, dar (u, ü) veya düz, geniş (a, e) ünlüler bulunur. Ünlüler arasındaki bu uyuma “alt ünlü uyumu veya düzlük-yuvarlaklık uyumu” denir.
Büyük ünlü uyumu nasıl anlaşılır?
Bir sözcüğün ilk hecesinde kalın ünlü (a, ı, o, u) varsa diğer hecelerdeki ünlüler kalınlaşır, ince ünlü (e, i, ö, ü) varsa diğer hecelerdeki ünlüler kalınlaşır, diğer hecelerdeki ünlüler incelir: adım, ayak, boyunduruk, burun, dalga, dudak, yutmak; beşik, bilezik, haşhaş, gözlük, üzengi, vergi, yüzük vb.
Büyük ve küçük ünlü uyumu ne zaman aranmaz?
Türkçede ekler kelimenin son ünlüsüne göre uyumlaştırılır. Ancak bazı ekler bu kurala aykırıdır: -ki, -yor, -ken, -mtırak, -gil, -leyen. Bu ekler her zaman majör ünlü uyumuna uymaz. Akşamları baklagiller, çalışırken, ekşi-ekşi, yürürken gibi.
Büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeler nelerdir?
Bunlardan bazıları şunlardır: anne, dahi, elma, bildiğiniz gibi inanan, kız kardeş, şişman. Alıntı kelimelerde büyük ünlü uyumu gerekmez: uyum, badem, ceylan, tütsülenmiş balık, dükkan, fidan, gazete, hamsi, kestane, keman, limon, model, güç, güreşçi, merhaba, sinema, tiyatro, eğil, ziyaret.
Küçük ünlü uyumuna nasıl bakılır?
Kelimelerdeki ünlülerin yapısı, küçük ünlülerin uyumunu incelemek için incelenir. İlk hecede düz ünlü ve ikinci hecede yuvarlak ünlü bulunan kelimeler, küçük ünlülerin uyumuna uymaz. Örnek kelime: pharynx – Bu kelimenin ilk hecesindeki “u” ince ünlüdür ve ikinci hecedeki “a” düz ünlüdür.
Sandalye büyük ünlü uyumu var mı?
Eğer biri ilk akşam zayıfsa, diğerleri de zayıf olmalı. Ancak, bu kelime hem yüksek hem de alçak ünlüler içeriyor. Yani sandalye kelimesi. Büyük uyum kuralına uymuyor.
Küçük ünlü uyumu Nedir 4. Sınıf?
Bir sözcüğün ilk hecesi yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) içeriyorsa, sonraki hece de yuvarlak ünlü (u, ü,) veya basit ünlü (a, e) ile bitmelidir. Bu temaya uyan sözcüklere küçük ünlü uyumu denir.
Küçük ünlü uyumu aykırılık nedir?
Alıntı kelimelerde küçük ünlü uyumu aranmaz: aktör, alkol, etiket, daktilo, kabul, doktor, yaramaz, önemli, alacaklı, müzik, profesör, radyo, onurlu, vb. Küçük ünlü uyumuna aykırı bazı kelimelere eklenen ekler, kelimenin son ünlüsüne uyar: kavun-u, konsül-luk, yaramaz-lik, müzik-ci, yağmur-luk, vb.
Küçük harf uyumu nedir?
Küçük ünlü uyumunda, Türkçe sözcüklerdeki ünlülerin uyumu “düzlük-yuvarlaklık” açısından kontrol edilir: Türkçe bir sözcüğün ilk hecesindeki ünlü düz ise (a, e, ı, i), diğer ünlüler de düz olacaktır. Türkçe bir sözcüğün ilk hecesindeki ünlü yuvarlak ise (o, ö, u, ü), diğer ünlüler ya dar yuvarlak ya da düz geniş olacaktır.
Horoz küçük ünlü uyumuna uyar mı?
Örnekler: “photo”, “cock”, “monolog”, “diyalog” ve “soprano” gibi kelimelerde, “o” ünlüsü ilk hecenin dışında kullanılır ve bu da alt ünlünün uyumuna aykırıdır. Tüm bu kelimeler yabancı kökenlidir.
Büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu arasındaki fark nedir?
Büyük ünlü uyumunda ince ve kalın ünlüler kullanılırken, küçük ünlü uyumunda düz ve yuvarlak ünlüler kullanılır. Büyük ünlü uyumundan daha karmaşık görünse de, küçük ünlü uyumunun mantığı da oldukça basittir.
Yağmur küçük ünlü uyumuna uyar mı?
Türkçe’de bazı kelimeler küçük harfle yazılırken ünlü uyumuna uymaz: hurma, avurt, çamur, ezmek, kavuk, kavun, kavr-,şma-,sav-, yağmur vb.
Özel adlarda büyük ünlü uyumu aranır mı?
Ders. NOT: Yabancı sözcükler, tek heceli sözcükler, bileşik sözcükler ve özel isimler için yüksek ünlü uyumu aranmaz. a, e, ı, i > a, e, ı, i = (a, e, ı, i) ifadesini (a, e, ı, i) takip etmelidir.
Küçük ünlü uyumu Nerede Aranmaz?
Küçük ünlü uyumu gerektirmeyen kelimeler: Yabancı dillerden Türkçeye çevrilen birçok kelime küçük ünlü uyumunu takip eder. Ancak, bu kural ödünç kelimelerde gerekli değildir: daktilo, doktor, motor, kabul, kitap, konsül, yaramaz, önemli, alacaklı, müzik, profesör, radyo, onurlu, vb.
Büyük ünlü uyumu nedir tyt?
BÜYÜK HARF UYUMU: (Kalın-İnce) *1-Bir kelimenin ilk hecesindeki ünlü kalın ise diğer hecelerdeki ünlüler de kalın olmalıdır. *2-Bir kelimenin ilk hecesindeki ünlü ince ise diğer hecelerdeki ünlüler de ince olmalıdır.
Ünsüz uyumu kuralı nedir?
Ünsüz benzeşmesi veya ünsüz uyumu, Türk dilbilgisinin fonetik olgularından biridir. Bu kurala göre, her sözcüğe eklenen ve ünsüz harfle başlayan türetme ve çekim ekleri, ondan önceki harf sert ünsüz ise sert harfle, yumuşak ünsüz ise yumuşak ünsüzle başlamalıdır: dolapta, aşçıda, kitapçıda, vb.
Geniş ünlüler nelerdir?
Geniş ünlüler: a, e, o, ö Geniş ünlüler: ı, i, u, ü
Tavsiyeli Bağlantılar: Kuyruk Sokumu Nasıl Iyileşir