Kategori: Makaleler

Katı eş anlamlısı nedir? Sözlüklerin söylemediği ama cümlelerin bağırdığı gerçek Sözlükte “katı = sert” yazıp kapatan yaklaşımın, dili yoksullaştırdığını düşünüyorum. Çünkü “katı”, tek bir kutuya sığmayacak kadar çok-anlamlı: madde hâlinden tutuma, kıvamdan matematiksel modele uzanan geniş bir alan. Peki o zaman “Katı eş anlamlısı nedir?” sorusuna tek kelimelik cevap vermek neden yanıltıcı? Gelin, bu tartışmayı açalım. Belki de asıl mesele, “eş” değil “bağlam”dır. Sizce de “katı diyet” ile “katı madde” aynı sözcükle karşılanabilir mi? Önce ayrımı koyalım: Hangi “katı”dan söz ediyoruz? “Katı” en az dört büyük bağlamda karşımıza çıkar: Fiziksel durum (katı hâl): Akışkan olmayan, şekli ve hacmi korunan maddeler.…

Elektrikli Sobadan Yangın Çıkar mı? Gerçekler, Hikâyeler ve Alınması Gereken Dersler Soğuk bir kış akşamı… Pencerenin ardından yağmuru izlerken sıcacık bir odada oturmak, çoğumuz için huzurun tanımıdır. Bu huzuru sağlayan en yaygın araçlardan biri de elektrikli sobalardır. Ancak her yıl haberlerde gördüğümüz yangın vakaları, aklımıza aynı soruyu getirir: “Elektrikli sobadan yangın çıkar mı?” Gelin, bu soruya yalnızca teknik bilgilerle değil, gerçek hayat hikâyeleri ve verilerle de cevap verelim. — Elektrikli Soba Nasıl Çalışır? Tehlike Nerede Başlar? Elektrikli sobalar, içlerinde bulunan rezistansların ısınmasıyla ortama ısı yayar. Temelde basit ve güvenli bir mekanizmadır. Ancak sorun, bu cihazların nasıl kullanıldığında başlar. Isı üretimi…

Çavuş Dişli Nerede Kullanılır? Toplumsal Yapının Mekanik Ruhu Bir sosyolog olarak, bazen bir makinenin içinde dönen bir dişli bana toplumun kendisini hatırlatır. Her biri farklı boyutta, farklı yönde döner ama hepsi bir bütüne hizmet eder. Çavuş dişli de bu bütünün en karmaşık ama en işlevsel parçalarından biridir. Bir yandan yön değiştirir, bir yandan hareketi aktarır. Tıpkı bireylerin, toplumsal normların baskısı altında kendi yönlerini bulmaya çalışmaları gibi. İlk bakışta teknik bir konu gibi görünen “Çavuş dişli nerede kullanılır?” sorusu, aslında toplumun nasıl işlediğine, kimlerin hangi rolleri üstlendiğine ve bu rollerin kültürel olarak nasıl biçimlendiğine dair derin bir metafor sunar. Çavuş Dişli…

Yılan Karnivor mudur? Doğanın Sessiz Avcısının Evrimsel ve Felsefi Yüzü Doğanın en sessiz, en gizemli canlılarından biri olan yılan, insanlık tarihinin her döneminde hem korkunun hem de bilgelik sembolünün kaynağı olmuştur. Ancak biyolojik açıdan bakıldığında asıl soru nettir: Yılan karnivor mudur? Evet, yılanlar tamamen karnivor yani etçil canlılardır. Fakat bu basit tanımın ardında, evrimsel süreçlerin, ekolojik dengelerin ve etik soruların iç içe geçtiği bir yaşam biçimi yatar. Tarihsel Arka Plan: Yılanın Etçil Evrimi Yılanların ataları, yaklaşık 100 milyon yıl önce, kertenkele benzeri canlılardan evrilmiştir. Bu dönemde yılanlar, çevreye uyum sağlamak için uzuvlarını kaybetmiş, esnek bir vücut yapısı ve avını bütün…

The Servant As Leader: Edebiyatın Dönüştürücü Gücüyle Liderlik Anlayışı Edebiyat, kelimelerin gücünü en yoğun şekilde hissedebileceğimiz alanlardan biridir. Her bir kelime, bir düşünceyi şekillendiren, bir duyguyu yansıtan ve bir dünyayı açığa çıkaran evrensel bir araçtır. Okur, bir metne girdiğinde kendisini, sadece anlatılan olayların ve karakterlerin dünyasında bulmaz, aynı zamanda metnin derinliklerine inerek, kişisel dünyasında bir yolculuğa çıkar. Edebiyatın bu büyüleyici gücü, insan ruhunun karmaşık yapısını anlamamıza yardımcı olur ve bazen bir kelime, bazen bir cümle, bazen de bir hikaye, tüm dünyamızı değiştirebilir. Bugün de kelimelerin gücüyle şekillenen bir anlayışa odaklanacağız: Liderlik anlayışının kökenlerine, değişimine ve özellikle de The Servant As…

Tasavvufta Heybet Ne Demek? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir Değerlendirme Günümüz toplumsal yapılarında güç, sadece iktidar sahiplerinin elinde şekillenen bir kavram değil, aynı zamanda toplumsal ilişkilerin, değerlerin ve anlayışların bir parçasıdır. Bir siyaset bilimcisi olarak güç ilişkilerini analiz ederken, bazen felsefi ve dini düşüncelerin toplumsal yapılar üzerindeki etkilerini gözden kaçırmamak gerekir. Tasavvuf, bu anlamda hem bireysel hem de toplumsal düzeni etkilemiş bir düşünsel akım olarak dikkat çeker. Tasavvufta “heybet” kavramı, gücün ve otoritenin farklı bir biçimde algılanmasını sağlar. Peki, tasavvufun gözünden heybet nedir? Ve bu kavram, toplumsal düzenin nasıl şekillendiğine dair ne gibi derinlemesine anlamlar taşır? Heybetin Tasavvuftaki Yeri ve Anlamı…

Sezinlemek Ne Demek TDK? Öğrenmenin Derin Katmanlarını Keşfetmek Giriş: Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü Üzerine Bir Eğitimcinin Düşüncesi Eğitim, insanın kendini keşfetme yolculuğudur. Her bilgi kırıntısı, bireyin iç dünyasında bir titreşim yaratır; farkına varmanın, anlamlandırmanın ve hissederek öğrenmenin kapılarını aralar. Sezinlemek kelimesi, tam da bu noktada öğrenmenin duygusal ve bilişsel derinliğini temsil eder. Bir şeyi sezmek, yalnızca bilmek değildir; hissetmek, fark etmek ve anlamın özüne yaklaşmaktır. Öğrenme süreci, sadece zihinsel değil, aynı zamanda sezgisel bir eylemdir. Peki, sezinlemek ne demek? Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre sezinlemek; “Bir şeyin olacağını, varlığını veya anlamını tam olarak bilmeden, duyar gibi olmak; önceden hissetmek” anlamına gelir.…

Karar Neye Denir? Farklı Bakış Açılarıyla Seçimlerin Anatomisi Hepimiz hayatımızın farklı dönemlerinde küçük ya da büyük kararlar veririz. Sabah kahvemizi nasıl içeceğimizden tutun da hayatımızı kökten değiştirecek bir iş teklifini kabul etmeye kadar her seçim, bir kararın ürünüdür. Ancak “karar” dediğimiz şey tam olarak nedir? Sadece bir eylem planı mı, yoksa değerlerimizin ve kimliğimizin bir yansıması mı? Bu yazıda, karar kavramına farklı bakış açılarından yaklaşarak, erkeklerin objektif ve veri odaklı analizleriyle kadınların duygusal ve toplumsal etkiler merkezli değerlendirmelerini yan yana koyacağız. Hazırsanız, bir kelimenin ardındaki derin anlamı birlikte keşfedelim. Kararın Tanımı: Bir Seçimin Ötesinde En temel anlamıyla karar, birden fazla…